Slachtoffer in het buitenland

Als je slachtoffer wordt van een ongeval, misdrijf, ramp of aanslag in het buitenland, weet je misschien niet goed waar te beginnen. Naast diensten in het buitenland, kan je ook contact opnemen met een aantal diensten in België.

Wat kan je zelf doen? 

Neem contact op met de politie

• Dringende hulp in de Europese Unie – Noodnummer 112

Als je dringende hulp nodig hebt (van politie, brandweer of een medisch team), kan je het gratis nummer 112 bellen.

Het nummer is actief in de 28 lidstaten van de Europese Unie (België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk en Zweden), maar ook in Israël, Noorwegen, Rusland, Turkije en Zwitserland.

• Dringende hulp buiten de Europese Unie

Wanneer je naar een land buiten de Europese Unie reist, doe je er goed aan op voorhand de plaatselijke noodnummers van politie, brandweer en ambulance op te zoeken.  

• Als je geen dringende hulp nodig hebt, neem je best contact op met de (lokale) politie in het buitenland om aangifte te doen van de feiten.

Neem contact op met je reisorganisatie of touroperator

Als je je reis in het buitenland geboekt hebt via een reisorganisatie of touroperator, kan je daar best contact mee opnemen.

Neem contact op met je verzekeraar

Misschien heb je één of meerdere verzekeringen afgesloten die (ook) risico’s in het buitenland dekken (bv. reisbijstandsverzekering, hospitalisatieverzekering, familiale verzekering, levensverzekering, …). Verwittig je verzekeringsmaatschappij zodat zij het nodige kan doen.

Blokkeer je gestolen kaarten of GSM

Als je bankkaarten zijn gestolen, blokkeer ze dan onmiddellijk via CARDSTOP op +32 78 170 170. Deze dienst is permanent beschikbaar. 

Als je identiteitskaart of je reisdocumenten zijn gestolen, blokkeer ze dan onmiddellijk via DOCSTOP op 00800 2123 2123 (of +32 2 518 2123 in de landen waar het 00800-nummer niet bereikbaar is).  

Is je gsm gestolen, blokkeer dan onmiddellijk je simkaart en je toestel. Op de website van je gsm-operator kan je informatie vinden over welke stappen je dan moet ondernemen. Je kan ook controleren of je je telefoon kan traceren via “vind mijn smartphone”. Op de website van het merk van je gsm kan je wellicht informatie vinden over hoe je dit moet doen.  

Neem contact op met de ambassade of het consulaat van België in het land waar je slachtoffer werd.

Wanneer je alle andere hulpmogelijkheden hebt uitgeput (politie, touroperator, verzekering, ziekenfonds, …) kan je beroep doen op consulaire bijstand. Je neemt daarvoor contact op met het consulaat of de ambassade van België.

Als je in een land bent waar België geen ambassade of consulaat heeft, kan je je wenden tot de ambassade of het consulaat van eender welk Europees land. 

Het is niet zeker dat deze diensten je in je eigen taal kunnen helpen, maar er wordt altijd gebruik gemaakt van een gangbare Europese taal.

Wanneer kan je contact opnemen met de ambassade of het consulaat?

Als je in het buitenland betrokken bent bij een overlijden, een ernstig ongeval of misdrijf, een onrustwekkende verdwijning, een aanhouding of hechtenis, een extreme noodtoestand (vb. terreur of rampen) of een internationale kinderontvoering.

Waarmee kunnen ambassades en consulaten je helpen?

• Een vervangend reisdocument verstrekken bij verlies of diefstal van je identiteitskaart of paspoort. Breng een kopie van het proces-verbaal van de aangifte bij de lokale politie en drie recente pasfoto's mee. De procedure gaat sneller als je in het bezit bent van een ander identiteitsbewijs (bv. rijbewijs), een kopie van het verloren of gestolen document (noteer de nummers van deze documenten apart) of als je je rijksregisternummer kent (op de achterkant van je identiteitskaart).
• Je in contact brengen met iemand die je in België verder kan helpen.
• Hulp bieden bij het opsporen van vermiste personen. De opsporingsbevoegdheid ligt echter bij de lokale autoriteiten, die de kosten die bij de opsporing gemaakt worden – en die hoog kunnen oplopen – soms in rekening brengen.
• Een lijst verschaffen van lokale advocaten, dokters en tolken.
• Je helpen als je wordt aangehouden. Bij een aanhouding of hechtenis kan je de Belgische ambassade of het consulaat inlichten. Zij bieden bijstand in de mate van het mogelijke, voornamelijk op humanitair vlak.

Deze opsomming is niet volledig, omdat het altijd over individuele gevallen gaat.

Wat doen ambassades of consulaten niet?

Diensten van banken, reisagentschappen, hotels, lokale politie, … behoren uiteraard niet tot de bevoegdheden van een ambassade of consulaat. 

Ambassades en consulaten kunnen dus niet:

• Optreden in privéaangelegenheden (betalen van hotelrekeningen, medische kosten, douanekosten, boetes, gerechtskosten,…).
• Een hotel reserveren, een woning zoeken, bagage bewaren, zorgen voor een werkvergunning of baan.
• Zorgen voor een voorkeursbehandeling in een ziekenhuis, bij een dokter, in de gevangenis, voor excursies of bezoeken, ….
• Bemiddelen om iemand uit de gevangenis te halen of in gerechtelijke procedures.
• Zorgen voor de verlenging van een visum of van een werk- of verblijfsvergunning.
• Bemiddelen voor personen met een dubbele nationaliteit wanneer zij zich in het land van de andere nationaliteit bevinden.

Wie kan helpen?  

• Politie
• Reisorganisatie of touroperator
• Verzekering
• Ambassade en consulaten
• Als je extra ondersteuning nodig hebt, kan je ook terecht bij een lokale organisatie voor slachtofferhulp. Als je terug in België bent, kan je terecht bij de Vlaamse diensten.

Wat bij een crisis, aanslag of natuurramp?

Bijstand in een crisis

Doet er zich een natuurramp, aanslag of ongeval voor waarbij veel Belgen zijn betrokken, dan opent Buitenlandse Zaken het crisiscentrum.

Welke bijstand verleent het crisiscentrum?

Zodra het crisiscentrum open is, werkt het samen met de Belgische posten in het buitenland: de betrokken touroperators en reisbureaus, verzekeraars en de andere departementen van Buitenlandse Zaken in Europa. De hoofdtaak van het centrum is informatie en crisisplannen uitwisselen met al deze instanties en met de families in België. Een ploeg coördinatoren en telefonisten stellen alles in het werk om de Belgen te identificeren, op te sporen en op een veilige plaats samen te brengen.

Het crisiscentrum is hét communicatie- en coördinatiepunt bij crisis. Indien nodig kan er een repatriëring georganiseerd worden. Dat is evenwel geen standaardprocedure, het is geen ‘recht van burgers’. Reizigers worden via buitenlandse reisadviezen meestal gewaarschuwd voor veiligheidsrisico’s in bepaalde landen.

Wat het crisiscentrum niet voor je kan doen?

• Medisch advies geven, dat is uitsluitend de taak van medisch personeel of de lokale politie.
• Een overlijden melden. Alleen de lokale politie in België is daartoe bevoegd.
• Contact opnemen met je familie in het buitenland.

Gids voor Belgische slachtoffers van een terroristische aanslag in het buitenland 

Wanneer je slachtoffer wordt van een terreuraanslag in het buitenland, weet je vaak niet goed waar te beginnen. Om die reden werd de website 'Gids voor Belgische slachtoffers van een terroristische aanslag in het buitenland' ontwikkeld.