Discriminatie

Bij discriminatie word je anders behandeld door je afkomst, geslacht, leeftijd, geloof, gezondheidstoestand, seksuele oriëntatie, genderidentiteit, vermogen of handicap. Discriminatie kan een grote impact hebben op je dagelijks leven. Je wordt afgewezen om wie je bent.

 

  Wat kan je zelf doen?

Praat er over!

Zoek steun bij iemand waar je terechtkan. Vrienden, familie, leerkrachten, … kunnen naar je luisteren en je bijstaan. Door erover te praten kan je samen overleggen hoe je best hulp zoekt en hoe je bijgestaan wil worden, bijvoorbeeld door professionele hulp te zoeken of door iemand te vragen met je mee te gaan om aangifte te doen.  

Zorg voor jezelf

Elk slachtoffer gaat anders om met discriminatie. Je kan kwaad, bang, verdrietig of wantrouwig zijn. Het gebeuren kan je dagelijks leven overhoop halen. Misschien vermijd je bepaalde situaties of mensen. Dat is normaal. hoe verwerk je een ingrijpende gebeurtenis

Doe aangifte bij de politie

Als je aangifte doet van discriminatie, kan de politie onderzoeken wat er gebeurd is. Je kan je daarbij laten bijstaan door iemand die je vertrouwt. Aangifte vergroot de kans dat de feiten onderzocht worden en de dader(s) gevat worden. Het kan je ook een gevoel van rechtvaardigheid geven. 

Meer uitleg over de gerechtelijke procedure

Doe melding bij een antidiscriminatie-organisatie

Je kan er discriminatie melden en je kan er ook terecht met vragen over discriminatie en voor gratis hulp en advies (bijvoorbeeld over bemiddeling).

Als je gediscrimineerd wordt op basis van je man/vrouw/transgender zijn door je werkgever of door een federale overheidsdienst zoals de politie, het gerecht, het leger, … kan je contact opnemen met het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.

Als je gediscrimineerd wordt in een situatie die onder de Vlaamse bevoegdheden valt (de domeinen Wonen, Welzijn en Gezin, Cultuur, Onderwijs en Vorming, Sport, …), kan je contact opnemen met het Vlaams Mensenrechteninstituut (VMRI).

Bij discriminatie op grond van andere beschermde kenmerken (afkomst, geloof of levensbeschouwing, leeftijd, seksuele oriëntatie, gezondheidstoestand of handicap, …) binnen een federale context (commerciële activiteiten, consumentenrechten, rechten van patiënten, openbaar treinvervoer, justitie, politie, strafrecht, arbeidsrecht) kan je contact opnemen met Unia, het nationaal mensenrechteninstituut.

Ben je slachtoffer of getuige van discriminatie op het werk? Je kan bij verschillende meldpunten een klacht of melding indienen.

  Wie kan je helpen?

Familie, vrienden, leerkrachten, trainers, ….

Neem iemand uit je omgeving in vertrouwen. Dat is misschien moeilijk, maar als je zwijgt, geef je de dader de macht over je leven en kan je geïsoleerd raken. Door dat isolement te doorbreken, pak je een stukje van de regie over je leven terug in eigen handen. Praat er vooral over met mensen die naar je blijven luisteren, ook al vertel je je verhaal steeds opnieuw. 

Het Vlaams Mensenrechteninstituut

Het Vlaams Mensenrechteninstituut (VMRI) beschermt en bevordert als onafhankelijk instituut de mensenrechten in Vlaanderen. De instelling ijvert voor gelijke kansen voor alle burgers en maakt beleidsmakers en de bevolking meer vertrouwd met de mensenrechten. Wanneer je als burger meent gediscrimineerd te zijn, kan je eventueel een beroep doen op bemiddeling en oordeelvorming van de geschillenkamer. Meen jij slachtoffer of getuige te zijn van discriminatie ? Gebeurde dit in een situatie die onder Vlaamse bevoegdheden valt? Dan kun je dit melden bij het Vlaams Mensenrechteninstituut (VMRI).

Het instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen (IGVM)

Het instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen helpt als federale overheidsinstelling de gelijkheid van vrouwen en mannen te beschermen en te bevorderen.

Het Nationaal Mensenrechteninstituut (Unia)

Unia bestrijdt discriminatie als onafhankelijke openbare instelling en bevordert gelijke kansen. Het streeft naar een inclusieve en gelijke participatie van iedereen in alle maatschappelijke domeinen. Bovendien waakt Unia over de mensenrechten in België. Ben je slachtoffer of getuige van discriminatie in een federale context (commerciële activiteiten, consumentenrechten, rechten van patiënten, openbaar treinvervoer, justitie, politie, strafrecht, arbeidsrecht), neem dan contact op met Unia.

Het Transgender Infopunt (TIP)

Het Transgender Infopunt (TIP) is een neutrale, gratis en anonieme plek voor alle vragen over genderdiversiteit en het transgenderthema. Je kan er terecht voor vragen rond identiteit, familiale moeilijkheden, werkgerelateerde aspecten, schoolcontext, transgenderzorg, discriminatiemeldingen en nog veel meer. Er wordt een luisterend oor, een warm onthaal en relevante, wetenschappelijk onderbouwde informatie aangeboden.  

Aanspreekpersonen integriteit binnen jeugdorganisaties en sportclubs

Binnen jeugdorganisaties en sportclubs kan je de aanspreekpersoon integriteit (API) contacteren als er sprake is van integriteitsschending. Dit is elke vorm van lichamelijk, seksueel, moreel of psychisch gedrag waarvan jij vindt dat het over jouw grens gaat of over de grens van iemand anders. De API gaat aan de slag met wat jij vertelt. Elke melding wordt serieus genomen.

Slachtofferhulp van het CAW

Slachtofferhulp van het CAW kan je informatie geven, begeleiden, en administratief en emotioneel ondersteunen. Slachtoffers en hun omgeving ervaren verschillende emoties. CAW bieden een luisterend oor, denken mee en ondersteunen je waar mogelijk om de draad weer op te nemen.  

Dienst slachtofferonthaal bij de justitiehuizen

Als je aangifte hebt gedaan bij de politie, wil je weten wat er met je klacht gebeurt. De dienst slachtofferonthaal kan je informatie geven over je dossier (vanaf de indiening van de klacht tot de strafuitvoering). Deze dienst kan je ook bijstaan en ondersteuning bieden tijdens de gerechtelijke procedure, bijvoorbeeld bij de teruggave van overtuigingsstukken, de inzage van het dossier, zittingen van de rechtbank, ...  

Juridische eerstelijnsbijstand of een advocaat

Juridische eerstelijnsbijstand biedt praktische inlichtingen, juridische info en een eerste juridisch advies. Indien nodig word je doorverwezen naar een gespecialiseerde organisatie. Het is een gratis dienst, georganiseerd door de Commissie voor Juridische Bijstand, die toegankelijk is voor iedereen, ongeacht je inkomen.  

Voor uitgebreid juridisch advies of als je je wil laten vertegenwoordigen in een strafrechtelijke procedure, kan je terecht bij een advocaat.  

Via juridische tweedelijnsbijstand (vroeger pro deo) kan je beroep doen op de tussenkomst van een advocaat die - afhankelijk van je inkomen - goedkoper of gratis is.  

  Misschien zoek je info over

Wat is discriminatie?

Bij discriminatie word je anders behandeld door je afkomst, geslacht, leeftijd, geloof, gezondheidstoestand, seksuele oriëntatie, vermogen, ...

Het maken van onderscheid is niet altijd discriminatie. Bij discriminatie gaat het erom dat er verschil wordt gemaakt op basis van kenmerken die er niet toe doen. Als iemand een job niet krijgt omdat die persoon bijvoorbeeld vrouw, homoseksueel of moslim is, dan is er sprake van discriminatie. Als iemand zonder rijbewijs een job als chauffeur niet krijgt, dan is dat geen discriminatie.

Discriminatie op het werk

Er is sprake van discriminatie als je anders wordt behandeld op basis van bepaalde eigenschappen.

Discriminatie herkennen is niet zo eenvoudig. Het komt voor in uiteenlopende situaties, tussen collega’s onderling of tussen een werknemer en zijn werkgever. Er zijn verschillende vormen van discriminatie op de werkvloer.   

Elke werknemer is wettelijk beschermd bij het indienen van een klacht of het starten van een rechtszaak over discriminatie; dankzij de antidiscriminatiewetgeving kan een werkgever een werknemer niet om die reden ontslaan.

Is discriminatie strafbaar?

Er zijn vier wetten die samen de antidiscriminatiewetgeving vormen: de Genderwet, de Antiracismewet, de Antidiscriminatiewet en de Negationismewet. Samen onderscheiden ze alle beschermde discriminatiecriteria. Discriminatie op grond van elk van deze criteria of persoonlijke kenmerken is verboden en strafbaar.

  • Genderwet: geslacht;
  • Antiracismewet: nationaliteit, nationale of etnische afstamming, zogenaamd ras, huidskleur en afkomst;
  • Antidiscriminatiewet: handicap, geloof of levensbeschouwing, seksuele geaardheid, leeftijd, vermogen, burgerlijke staat, politieke overtuiging, syndicale overtuiging, gezondheidstoestand, fysieke of genetische eigenschap, geboorte, sociale afkomst en taal;
  • Negationismewet: het ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de genocide tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Er is sprake van een strafrechtelijke inbreuk op de Antiracismewet, de Antidiscriminatiewet, de Genderwet en de Negationismewet als er daarbij minstens  

  • ernstige aantasting is van de lichamelijke integriteit van een slachtoffer (er moet rekening worden gehouden met de ernst van het geweld en de psychologische gevolgen ervan);
  • brandstichting is;
  • herhaling van feiten is;
  • sprake is van feiten die de openbare orde ernstig verstoren;
  • of als het gebeurt door een criminele organisatie.

Het Discriminatielexicon van Unia biedt een overzicht van de verschillende wetgevingen die in België van toepassing zijn in de strijd tegen discriminatie.

Cyberhaat

Cyberhaat zijn haatdragende uitdrukkingen (stalking, pesterijen, beledigingen, discriminerende uitlatingen) op het internet omwille van huidskleur, ras, herkomst, geslacht, seksuele geaardheid, filosofische of religieuze overtuigingen, handicap, ziekte, leeftijd,…

Wat is een haatmisdrijf?

Er is sprake van een haatmisdrijf als er enerzijds een misdrijf wordt gepleegd (zoals brandstichting, vernieling, slagen en verwondingen,…) en er anderzijds ook sprake is van een haatmotief. Bij een haatmisdrijf worden mensen slachtoffer omdat ze tot een bepaalde groep behoren. De dader handelt dus uit haat, misprijzen of vijandigheid tegenover een persoon of de groep waartoe die persoon behoort.

Als je denkt dat er sprake is van een haatmisdrijf, meld dat dan bij de politie als je aangifte doet.